عید نوروز
معرفی عید نوروز
یکی از جشنهای رایج در میان ایرانیها عید نوروز است که به مناسبت سال جدید شمسی گرفته میشود.
جشن نوروز با داشتن آداب و سنتهای اصیل ایرانی، جذابیتهای بسیار زیادی برای مردم ایران و جهان دارد.
واژه نوروز، ریشهای اوستایی دارد که آن را به دو شکل معنا میکنند:
- نوروز عام: به معنای نو شدن سال و برابری میان شب و روز.
- نوروز خاص: به معنای روز ششم فروردین است که به آن روز خرداد هم گفته میشود.
همچنین تاریخ ایران نشان میدهد که نوروز باستان با نام «ناوا سردا» و بهمعنای سالی نو، و در دوران هخامنشیان نیز با نامهای «نوسارد» و «نوسارجی» شناخته میشد.
فلسفه عید نوروز
داستانهای افسانهای مختلفی در مورد نوروز وجود دارند که در برخی از آنها گفته شده است، نوروز در دوران حکومت جمشید، پادشاه چهارم ایران شکل گرفت. در کتاب قدیمی ایرانیان یا همان اوستا از فردی به نام جمشید یاد شده که گفته شده است از قدرتی خارقالعاده بهرهمند بوده است. در این داستان نوشته شده است که جمشید با دستور اهورا مزدا، مقابله با نیروهای اهریمن را آغاز میکند زیرا اهریمن باعث ایجاد مشکلاتی مانند خشکسالی و قحطی شده بود.
در نهایت جمشید توانست با شکست اهریمن، شادی و برکت را به سرزمین ایران بازگرداند. بعدها مردم سرزمین ایران، روز پیروزی جمشید بر اهریمن را نوروز و روز نوین نامیدند.
شاعران و نویسندگان بزرگ ایرانی همچون ابوالقاسم فردوسی و ابوریحان بیرونی در اشعار خود به این نکته اشاره کردهاند که جمشید، بنیانگذار نوروز باستان است.
همچنین داستان دیگری از عید نوروز در کتاب شاهنامه آمده است که جمشید در راه آذربایجان بود، دستور داد تا تاج و تختی زرین برایش تهیه کنند. تابش نور باعث میشد از این تاج و تخت نوری فوقالعاده انتشار پیدا کند که مردم سرزمین ایران پس از دیدن آن احساس شادی پیدا کردند که پس از آن نام نوروز برای این واقعه انتخاب شد.
البته داستانها و افسانههای دیگری وجود دارند که همگی به پیدایش نوروز اشاره دارند.
آشنایی با عید نوروز
نوروز باستانی جشن بسیار بزرگ باشکوه در ایران است که مقارن شده با آغاز فصل بهار.
در روزهای عید نوروز خانوادههای ایرانی پیش از آغاز بهار با خانهتکانی به استقبال نوروز میروند. درواقع میتوان گفت که ایرانیان از اواسط اسفندماه به دنبال تدارکات جشن نوروز هستند. از سالها قبل در میان رسومات مرتبط با عید نوروز، خرید لباس و وسایل نو بوده و هست. برخی از خانوادهها علاوه بر خرید لباس نو برای کودکان خود، بعضی از وسایل خانه را تعویض میکنند.
همچنین ایرانیان آخرین سهشنبه شبِ آخر سال را با نام چهارشنبه سوری جشن میگیرند. تاریخچه این جشن اشاره دارد به سوزاندن چیزیهای قدیمی که پس از خانهتکانی از خانه حذف شدهاند، همچنین برخی اعتقاد دارند که در این شب حتماً باید از روی آتش رد شوند تا بیماریها و تمام تلخیهای سال گذشته به آتش سپرده شود و انرژی مثبت، گرما و سرخی آتش را برای خود طلب میکنند.
در زمان تحویل سال مرسوم است که تمام اعضای خانواده در کنار هم جمع شوند. معمولاً این دورهمی در خانه بزرگان خانواده صورت میگیرد و پس از تحویل سال، بزرگان هدیهای را به عنوان عیدی به افراد کوچکتر میدهند و پس از ان خانوادهها به مدت ۱۲ روز به دیدن دوستان و اقوام خود میروند.
پس از گذشت این ۱۲ روز خانوادهها به دنبال تدارکات روز ۱۳ فرودین هستند. روزی که به آن سیزدهبدر میگویند. در این روز اعضای یک خانواده با یکدیگر به دامن طبیعت میروند.
این روز برای بسیاری از خانوادههای ایرانی، جذاب و خاص است. همچنین در این روز بازیهای دسته جمعی و سنتی وجود داشته است که متاسفانه برخی از آنها به طور کلی فراموش شدهاند.
سفره هفت سین
یکی از جذابیتهای عید نوروز باستانی، سفره هفت سین است. سفره هفت سین ترکیبی از ۷ سین است که هریک معنای خاصی دارد.
ترکیب سفره هفت سین شامل موارد زیر است:
۱- سبزه: نشان از پاکی بیکران دارد.
۲- سیب: نماد سلامتی و باروری است.
۳- سیر: نماد اهورا مزدا و تاریخ ایران است.
۴- سنجد: نماد دلبستگی است.
۵- سرکه: نشان از جاودانه و همیشگی بودن دارد.
۶- سماق: نماد باران و رویش مجدد است.
۷- سمنو: نشان از خیر برکت دارد.
چه کشورهایی نوروز را جشن میگیرند؟
با اینکه نوروز یک جشن باستانی و اصلی ایرانی است اما کشورهای دیگری نیز از جمله پاکستان، ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و قرقیزستان هم نوروز را جشن میگیرند اما جالب است بدانید که نوروز در هر یک از این کشورها با آداب مربوط به خود برگزار میشود.
نکته جالبی که در مورد برگزاری عید نوروز در کشورهای مختلف وجود دارد این است که در تمام کشورهای ذکر شده، مردم به دنبال خانهتکانی و نظافت منزل و محل زندگی خود هستند.
میتوان گفت که به نوعی هدف از خانهتکانی، این است که با یک زندگی نو و تازه به استقال سال نو و بهار برویم.
تاثیر عید نوروز بر اقتصاد
جشن نوروز یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار بر اقتصاد است که میتواند منجر به درآمدزایی شود. به عنوان مثال تعطیلات نوروز میتواند تاثیر چشمگیری بر صنعت گردشگری داشته باشد زیرا بسیاری از افراد در تعطیلات برای انجام سفرهای نوروزی اقدام می کنند. همچنین در عید نوروز مشاغل فصلی بسیار زیادی شکل میگیرند از جمله تهیه شیرینی و فروش لوازم مرتبط با نوروز مانند سفره هفت سین.
جشن نوروز یکی از جشنهایی است که بسیار در دنیا مطرح است، به همین دلیل در ایام نوروزی بسیاری از مردم دنیا برای آشنایی بیشتر با این جشن باستانی به ایران سفر میکنند.