منوی دسته بندی

آرامگاه سعدی

مقدمه

آرامگاه سعدی یا سعدیه در ابتدا خانگاه (خانقاه) سعدی بوده که او سال‌های پایانی زندگیش را در آنجا گذراند و پس از فوت در همان جا دفن شد.

در قرن هفتم هجری شمسی شمس الدین محمد صاحب‌ دیوانی مقبره‌‌ای برای سعدی ساخت. در سال ۹۵۹ هجری شمسی به دستور یعقوب ذوالقدر حاکم فارس، خانقاه سعدی ویران شد و اثری از آن باقی نماند. در سال ۱۱۵۲ هجری شمسی به دستور کریم خان زند بنایی معروف به عمارت ملوکانه بر بالای مزار سعدی بنا کرد. چندین سال بعد در قسمت غربی این عمارت، شوریده شیرازی (فصیح الملک) شاعر نابینای شیرازی دفن شد.

آرامگاه سعدی در دوره قاجار (سال ۱۳۰۱ هجری شمسی) توسط فتحعلی ‌خان مرمت شد و چند سال بعد نیز حبیب‌ الله‌ خان قوام‌ الملک دستور تعمیر قسمتی از بنا را صادر کرد و مدیریت آن به سید زین العابدین چینی (حسینی نیک) سپرده شد.

بنایی که در زمان کریم خان ساخته شده بود تا سال ۱۳۲۷ هجری شمسی برپا بود اما در سال ۱۳۲۹ هجری شمسی توسط علی‌ اصغر حکمت، انجمن آثار ملی ایران، محسن فروغی و علی اکبر صادق، بنای قدیمی تخریب شد و بنای کنونی به جای آن ساخته شد.

ساختمان جدید آرامگاه سعدی

ساختمان جدید به سبک ایرانی ساخته شده است که دارای ۸ ستون سنگی به رنگ قهوه‌ای که در جلوی مقبره قرار دارند و بنای اصلی با سنگ سفید و کاشی کاری ساخته شده است. بنای آرامگاه سعدی شیرازی از بیرون به شکل مکعبی است اما در داخل هشت ضلعی با دیوارهایی از جنس مرمر و گنبدی لاجوردی می‌باشد.

کاشی کاری‌های سعدیه
کاشی کاری‌های سعدیه

زیر بنای اصلی آرامگاه سعدی شیرازی حدود ۲۵۷ متر مربع می‌باشد. ساختمان اصلی آرامگاه سعدی شیرازی شامل دو ایوان عمود بر هم می‌باشد که مزار سعدی در زاویه این دو ایوان قرار گرفته است. بر روی آرامگاه سعدی گنبدی از کاشی‌‌هایی به رنگ فیروزه‌ ساخته شده است.

سنگ‌های پایه‌های بنا سیاه رنگ است و ستون‌‌ها و جلوی ایوان از سنگ گرانتیت قرمز ساخته شده‌اند. نمای خارجی آرامگاه سعدی از سنگ تراورتن و نمای داخلی آن از سنگ مرمر است.

سنگ مزار سعدی در وسط عمارتی هشت ضلعی قرار دارد و سقف آن با کاشی‌هایی به رنگ فیروزه‌ای تزیین شده‌ است. در هفت ضلع ساختمان هفت کتیبه قرار دارد که متن‌های کتیبه‌ها از گلستان، بوستان، قصاید، بدایع و طیبات سعدی انتخاب گردیده و به خط «ابراهیم بوذری» نوشته شده‌‌اند. متن یک کتیبه دیگر از «علی اصغر حکمت» می‌باشد که در مورد چگونگی ساخت بقعه توضیحاتی داده است.

سنگ مزار سعدی
سنگ مزار سعدی

بنا در سمت چپ به ایوانی متصل می‌‌شود که دارای هفت طاق می‌باشد که به آرامگاه شوریده شیرازی متصل می‌‌شود. این آرامگاه در یک اتاق قرار دارد و کتیبه‌‌ای بر سر در آن است که شاعر را معرفی می‌‌کند و شعری از شوریده شیرازی بر کاشی‌هایی بر روی دیوار نوشته شده ‌است.

قطعه‌هایی از کتیبه سنگی مربوط به سر در آرامگاه که متعلق به زمان کریم خان زند بوده، در اثر سانحه‌‌ای در قدیم شکسته شده که هم اکنون در درون آرامگاه نگه‌داری می‌شود. بر روی سنگ مذکور قسمتی از شعر سعدی نوشته شده‌ است:

الهی به عزت که خوارم مکن
به ذل گنه شرمسارم مکن

ورودی آرامگاه سعدی

ورودی آرامگاه سعدی
ورودی آرامگاه سعدی

ورودی مجموعه در راستای ورودی آرامگاه است. بر روی درب ورودی سعدیه این بیت شعر وجود دارد:

ز خاک سعدی شیراز بوی عشق آید
هزار سال پس از مرگ او گرش بویی

ضلع غربی آرامگاه سعدی

در ضلع غربی قصیده‌ای با متن زیر دیده می‌‌شود:

خوش است عمر، دریغا که جاودانی نیست
پس اعتماد بر این چند روز فانی نیست

ضلع شرقی آرامگاه سعدی

در ضلع شمال شرقی بیت‌هایی از بوستان سعدی با این متن نوشته شده:

بسی صورت بگردیده ‌است عالم وز این صورت بگردد عاقبت هم

سنگ مزار سعدی

علی اکبر خان قوام الملک شیرازی، سنگ قبر کنونی را بر روی قبر سعدی نصب کرد و کتیبه زیر را که از اشعار بوستان است را با خط نستعلیق بر آن نگاشت:

کل شی هالک و انت الباقی
کریم السجایا، جمیل الشیم
نبی البرایا، شفیع الامم

محوطه آرامگاه

بعد از گذشت چندین سال، خانه‌های اطراف آرامگاه سعدی شیرازی خریداری و تخریب شدند و محوطه آرامگاه سعدی اضاف شدند. اکنون آرامگاه سعدی دارای محوطه‌ای در حدود ۱۰۳۹۵ متر مربع می‌باشد.

محوطه آرامگاه سعدی
محوطه آرامگاه سعدی

محوطه باغ به سبک ایرانی گل کاری، درختکاری و باغچه‌بندی شده‌ است. در وسط حیاط دو حوض مستطیل شکل با جهت شمالی‎جنوبی در دو طرف محوطه آرامگاه قرار دارند و حوض دیگری در جهت شرقی‎غربی در مقابل ایوان اصلی بنا واقع شده ‌است.

حوض سکه

در جلوی ایوان حوضی قرار دارد که در آن سکه به نشان گرفتن حاجت می‌اندازند.

قنات

در عمق ده متری آرامگاه قناتی وجود دارد که آب آن دارای مواد گوگردی و جیوه می‌‌باشد. آب این قنات که در زیر زمین جریان دارد به درون حوض ماهی می‌ریزد.

حوض ماهی در آرامگاه سعدی

حوض ماهی در آرامگاه سعدی
حوض ماهی در آرامگاه سعدی

این حوض در سمت چپ آرامگاه سعدی شیرازی قرار دارد. شکل آن به شکل هشت ضلعی است و زیربنایی در حدود ۳۰/۲۵ مترمربع دارد و با ۲۸ پله به صحن آرامگاه وصل می‌شود. مشهور است که سعدی نزدیک زاویه خود، حوضچه‌هایی از سنگ مرمر ساخته بوده که آب در آن‌ها جریان داشته‌ است. شستشو در این آب خصوصاً در شب چهارشنبه‌سوری، از معتقدات مردم شیراز بوده‌ است.

کاشی کاری‌‌های داخل حوض ماهی که به سبک عمده سلجوقی است، در سال ۱۳۷۲ توسط استاد کاشی‌کار «تیرانداز» طراحی شده و توسط میراث فرهنگی اجرا گردیده‌ است. بالای حوض ماهی یک نورگیر به شکل هشت ضلعی و دو نورگیر چهار ضلعی در طرفین آن قرار دارد.

سقف حوض ماهی
سقف حوض ماهی

زیرزمین سعدیه امروزه به چایخانه سنتی تبدیل شده‌ است.

بر روی اسکناس ۱۰ هزار تومانی، تصویر آرامگاه سعدی قرار دارد.

آرامگاه سعدی بر روی اسکناس ده هزار تومانی
آرامگاه سعدی بر روی اسکناس ده هزار تومانی

کلیپی از آرامگاه سعدی

شماره تلفن آرامگاه سعدی چند است؟

07137302300

سعدیه در چه ساعاتی باز است؟

معمولاً از 8 صبح تا 9 شب باز است.

آدرس آرامگاه سعدی کجاست؟

بلوار هفت تنان – انتهای بلوار بوستان.

به این مطلب امتیاز دهید. سمت راست کمترین امتیاز و سمت چپ بیشترین امتیاز است.
[تعداد امتیازها 6 عدد و میانگین امتیازها 5]

‫4 نظر

  • سورن استور گفت:

    اقا لینک مطلبو من پیدا نکردم.میشه راهنماییم کنید؟

  • راه اندازی فست فود گفت:

    سلام.وبسایتتون خیلی خوب
    و مفیده.به کارتون ادامه بدین

  • دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *