باغ عفیف آباد در شیراز

• 1400-05-20
• به روز شده در 3 دی 1400

یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود تا گردشگران و مسافران به شیراز سفر کنند، باغ‌های قدیمی و تاریخی است که علاوه بر داشتن قدمت بسیار زیاد، فضایی سبز و بی‌نظیر آنها توجه افراد مختلف را به سمت خود جلب می‌کند. یکی از باغ‌های جذاب و دیدنی در شیراز، باغ عفیف آباد است.

این باغ علاوه بر داشتن فضای سبز، یکی از بزرگترین موزه‌های نظامی در خاورمیانه است. بازدیدکنندگان می‌توانند در این موزه از ادوات نظامی قدیمی، از جمله توپ و تانک نیز بازدید داشته باشند.

یکی از ویژگی‌های این باغ این است که گردشگران می‌توانند به سادگی و با وسایل نقلیه عمومی و شخصی به سمت این باغ حرکت کنند. همچنین این باغ به لحاظ موقعیت جغرافیایی، از چندین مسیر اصلی قابل دسترسی است.

تاریخچه

باغ عفیف آباد شیراز یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های ایران است که در زمان حکومت صفویه برنامه ساخت آن اجرا شد. گفته می‌شود که باغ عفیف آباد یکی از گردش‌گاه‌های مورد علاقه پادشاهان آن دوران بوده است. پس از آن در دوران حکومت قاجار، این باغ توسط میرزا علی خان قوام‌الملک خریداری و به سرعت پروژه نوسازی و مرمت آن آغاز شد.

میرزا علی خان قوام‌الملک در ادامه این پروژه، یک ساختمان دو طبقه بسیار مجلل و زیبا در وسط باغ بنا کرد. این عمارت بسیار زیبا هنوز هم در باغ عفیف آباد وجود دارد که در حال حاضر طبقه اول آن موزه سلاح‌های نظامی و طبقه دوم آن موزه عبرت است.

تاریخچه این باغ نشان می‌دهد که در زمان حکومت پهلوی باغ عفیف آباد به فرح پهلوی هدیه داده شده است و در نهایت در سال 1340 در یک مزایده، این باغ با 127 هزار متر مربع مساحت، توسط ارتش خریداری شد. این باغ هنوز هم متعلق به ارتش و بازدید از آن برای عموم آزاد است.

باغ عفیف آباد شیراز در سال 1370 با تصمیم ارتش جمهوری اسلامی ایران تبدیل به دومین موزه نظامی در ایران شد.

بخش‌ها

مجموعه باغ عفیف آباد از کاخ سلطنتی، قهوه‌خانه سنتی، حمام و باغ تشکیل شده است که در حال حاضر بازدید از آنها برای گردشگران آزاد است.

کاخ سلطنتی

بنای موجود در این باغ که به آن کاخ سلطنتی می‌گویند، در دو طبقه ساخته شده است و در مجموع شامل ۳۰ اتاق و تالار است. طبقه‌ اول کاخ، موزه‌ نظامی است و در آن سلاح‌های جنگی و اسلحه‌هایی مربوط به دوران مختلف نگهداری می‌شود. از ویژگی‌های این موزه این است که از ساده‌ترین‌ سلاح‌های جنگی تا اسلحه‌های پیشرفته‌ در آن جمع‌آوری شده که می‌تواند از نگاه بازدیدکنندگان بسیار جالب باشد.

از طبقه اول به طبقه دوم می‌رویم که آن را موزه عبرت نامگذاری کرده‌اند. طبقه دوم از یک راهروی نسبتاً طولانی تشکیل شده که در هر دو طرف آن سالن همایش، نشیمن، رخت‌کن، اتاق مطالعه و پذیرایی واقع شده‌اند.

همچنین در وسط راهروی طبقه دوم، تالار بزرگ و زیبایی با سقف چوبی قرار دارد.

قهوه‌خانه

بخش قهوه‌خانه‌ سنتی باغ عفیف‌ آباد شیراز، کاملاً مطابق با معماری ایرانی ساخته شده است. از زیبایی‌های قهوه‌خانه می‌توان به حوض کوچکی که در وسط حیاط قرار دارد، اشاره کرد.

همچنین بر روی دیوارهای قهوه‌خانه، نقاشی‌های مربوط به شاهنامه‌ به چشم می‌خورد که بازگو کننده داستان زال و سیمرغ و نبرد رستم و اسفندیار است. متاسفانه به این دلیل که قهوه‌خانه دارای کاربری تجاری است، بخشی از بافت تاریخی آن از بین رفته است.

حمام سنتی

معماری حمام سنتی باغ عفیف آباد شباهت بسیار زیادی به سایر حمام‌های قدیمی و تاریخی دارد. این حمام از دو خزینه‌ برای آب سرد و آب گرم تشکیل شده است. دیوارهای حمام با روشی بسیار ساده مرمت و بازسازی شده‌اند، اما هنوز هم نقش‌های برجسته‌ای مانند فرهاد در کوه بیستون و دیدار مردم با خسرو پرویز، به چشم می‌خورد.

باغ ایرانی

گفته می‌شود زمانی که پروژه ساخت باغ عفیف آباد به پایان رسید، دارای یک نمونه بی‌نظر از سبک گل‌کاری و درخت کاری در ایران بود، اما متاسفانه با گذشت زمان، رسیدگی مناسب به گیاهان موجود در باغ صورت نگرفت، اما هنوز هم این باغ با داشتن درختان نخل بسیار بلند و درخت مرکبات، زیبایی بصیری بسیار زیادی برای بازدیدکنندگان ایجاد کرده است.